سمیرا که فقط 22 سال دارد، از حدود 19 سالگی به باشگاه بدنسازی رفته و بعد از مدتی، مصرف داروهای
کورتون
را شروع کرده است. حالا اینکه چه انگیزهای او را به باشگاه و استفاده از
دارو کشانده، سوالی است که خودش در ادامه به آن پاسخ میدهد و متخصصان هم
نظرشان را در مورد مشکل ایجاد شده برای این خانم میگویند.
سمیرا که حالا از مصرف کورتون پشیمان شده، میگوید: بدنسازی خونم را لخته کرده!
هدف اصلی شما از رفتن به باشگاه بدنسازی چه بود؟افزایش
وزن. قد من 170 سانتیمتر و وزنم حدود 60 کیلوگرم بود و به دلیل همین
لاغری نسبی، احساس میکردم تناسب اندام ندارم و باید هر طور شده، کمی چاق
شوم. به همین دلیل تصمیم گرفتم به باشگاه بدنسازی بروم تا شکل بدنم بهتر
شود.
از روز اول با مصرف دارو پیش رفتید یا ابتدا فقط ورزش میکردید؟مربی
باشگاه وقتی فهمید قصد دارم تناسب اندام بهتری داشته باشم، گفت باید
کورتون مصرف کنم تا هم باعث چاقی و هم شکلگیری بهتر اندامم شود.
چند وقت بعد از مصرف دارو دچار عارضه شدید؟تقریبا 2 ماه بعد از استفاده از کورتون، با عارضههای جانبی آن مواجه شدم.
مهمترین این عوارض چه بود؟یک
هفته بود در ساق پای چپم احساس تورم یکطرفه میکردم. بهتدریج رنگ پوست
این ناحیه از بدنم کبود شد. وقتی دیدم یک هفته از این اتفاق میگذرد و ورم
پایم روزبهروز بدتر میشود به پزشک مراجعه کردم.
پزشک چه تشخیصی داد؟گفتند به دلیل استفاده از داروی کورتون، در وریدهای عمقی پایم لخته خون ایجاد شده است.
برای درمان چه اقدامهایی انجام دادند؟تاکید کردند حتما مصرف داروهای کورتون را قطع کنم و تحتنظر باشم.
الان در چه وضعیتی هستید؟تحتدرمان
هستم. با شروع درمان، درد و تغییر رنگ پایم بهتر و ورم آن هم کمتر شد اما
از بین نرفت. پزشکان میگویند باید با تورم پای چپم کنار بیایم و احتمالا
مجبورم تا آخر عمر هم جوراب واریس بپوشم.
به جز مشکلی که در پای چپ تان ایجاد شد، با عارضه دیگری مواجه نشدید؟چرا.
رشد موهای زائد در بناگوش و ایجاد آکنههای شدید در صورتم هم از دیگر
عوارض مصرف کورتون بود که مرا مجبور کرد به متخصص پوست هم مراجعه کنم.
نگاه متخصص پزشکی ورزشی،
دکتر احمد باقریمقدمخطر داروهای نیروزا کمتر از مواد مخدر نیستاستفاده
از داروها و مکملهای غیرمجاز بدنسازی که متاسفانه این روزها در خیلی از
باشگاهها بهوسیله افراد غیرمتخصص تجویز میشوند، برای افزایش یا کاهش وزن
مناسب نیست. خطر مصرف این داروهای نیروزا که در بسیاری از باشگاههای
بدنسازی رواج پیدا کرده، کمتر از خطر مصرف مواد مخدر نیست و میتواند
عوارضی مانند مرگهای ناگهانی، ابتلا به ناراحتیهای روانی شدید، پوکی
استخوان و شکستگی استخوانها، مشکلات غدد، کلیوی و نازایی در پی داشته
باشد. متاسفانه خانم سمیرا، مسیر افزایش وزن را اشتباه رفته و بدترین کار
را که همان مصرف دارو بوده، انجام داده است. افزایش وزن و احتباس مایعات در
بدن، یکی از عوارض مصرف کورتونهاست که خیلیها را به اشتباه به مصرف آنها
برای بالا بردن وزن متمایل میکند. اختلالهای هورمونی، تورم، پوکی
استخوان، مهار غدد جنسی و هیپوفیز هم از عوارض مصرف طولانیمدت کورتونها
محسوب میشوند.
معمولا در باشگاههای بدنسازی،
کورتون
به عنوان یک ماده نیروزای موقت یا برای افزایش حجم و وزن بدن تجویز
میشود در صورتی که اصلا این دارو برای چنین اهدافی تولید نشده است.
داروهای کورتونی مانند تیغ دولبهای هستند که یک لبه آنها درمان و لبه
دیگر، آسیب و عوارض است. خانمهایی مانند خانم سمیرا، برای افزایش وزن باید
پس از ارزیابی وضعیت ژنتیکی و فیزیکی بدن بهوسیله پزشک، با رعایت رژیم
غذایی مناسب و انجام منظم و روزانه ورزشهای قدرتی و تحمل و صبر برای
افزایش وزن سالم و معقول در طولانیمدت اقدام کنند تا دچار چنین عوارض پر
دردسری نشوند. مصرف داروهای بدنسازی و کورتونها برای افزایش وزن، باعث
بالا رفتن متناسب و مطلوب وزن نمیشود و فرد را به هدفش نخواهد رساند.
میزان عوارض داروهای کورتونی و مدت زمان ماندگاری آنها به دوز مصرف بستگی
دارد. اگر این داروها بیشتر از 3 ماه مصرف شده باشند، عوارض پوکی استخوان
آن در فرد باقی خواهد ماند. تورم و افزایش وزن ناشی از مصرف کورتون هم تا
مدتی باقی میماند. اگر دوز مصرف پایین باشد یا فرد متوجه عوارض آن بشود و
مصرف دارو را بهموقع قطع کند، از عوارض شدید تا حدی در امان خواهد ماند.
به طور کلی، عوارض غددی و پوکی استخوان ناشی از مصرف کورتونها، از
ماندگارترین و شدیدترین عارضههای این داروها هستند. بد نیست بدانید شاید
عوارض ناشی از مصرف خودسرانه کورتون تا حدی پس از قطع آن از بین برود اما
به طور حتم برخی از عارضههای آن تا آخر عمر گریبانگیر فرد خواهد بود.
نگاه روانشناس، دکتر بهروز بیرشک، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهرانبیمار محتاج حمایت خانواده استمشکل
خانم سمیرا یکی از مشکلاتی است که هر روز با آن مواجه هستیم، بهخصوص در
مورد کسانی که گرایش خاصی به مصرف دارو، لوازم آرایش، تزریق بوتاکس، چربی
یا کارهای ترمیمی و جراحی زیبایی برای جذابترشدن چهره و اندامشان دارند.
گاهی فرم اصلی بدن افرادی مانند این خانم جوان در اثر مصرف خودسرانه دارویی
که باید با تجویز پزشک مصرف شود، به هم میریزد و دچار عارضه و مشکلاتی
میشوند. در این صورت، خود بیمار به اندازه کافی از ظاهرش و کاری که کرده،
ناراحت است و مدام خود را سرزنش میکند، حالا اگر در معرض سرزنش و نگاههای
تحقیرآمیز اطرافیان هم قرار بگیرد، دیگر دچار از دست دادن روحیه، افسردگی،
اضطراب، دوریگزینی و از دست دادن اعتمادبهنفس میشود. به همین دلیل
خانواده سمیرا که دخترشان احتمالا برخلاف میل آنها کاری انجام داده و به
نتیجه دلخواه هم نرسیده، باید به جای سرزنش و تحقیرکردن او، به او روحیه
بدهند و بگویند که این اتفاقی است که افتاده و حالا باید تمام تلاشمان را
برای درمان آن انجام دهیم. سرزنش و نگاههای انتقادی به فردی که به هر دلیل
دچار گرفتاری شده است، اصلا درست نیست و این کار مانند دمیدن در آتش و
ملتهب کردن آن است که نهتنها آرامشی در پی ندارد بلکه نتیجه معکوس هم
میدهد و باعث افزایش اضطراب و افسردگی بیمار و حتی اعضای خانواده میشود.